HANDLEIDINGEN
Inhoud
> Tablet T bestanden met pdf reader (op elke tablet)
> MobileSheets
> Tablet T bestanden Installeren in MobileSheets
> Tablet T bestanden gebruiken
> Scrolling L bestanden op Smartphone en Tablet (Android)
> Scrolling L bestanden gebruiken
> Audio begeleiding Installeren in MobileSheets
> Audio begeleiding gebruiken in MobileSheets
> Aanvullende instellingen
> Zelf overzetten van bladmuziek
Tablet _T bestanden met een standaard PDF reader
De KlavarScore _T-bestanden zijn voornamelijk gemaakt om te gebruiken op een 8"-12" tablet, maar ze kunnen natuurlijk ook worden afgedrukt op A4-formaat.
Voor het gebruik van deze KlavarScore _T-bestanden op een tablet is een PDF-reader of een muziek-app nodig die kan worden gedownload van de Google Play Store of de Apple App Store.
Ook voor Windows PC's en laptops zijn talloze PDF readers (gratis) te vinden op Internet.
MobileSheets - De bladmuziek lees App
“MobileSheets” of “MobileSheetsPro” is een universele muzieklees-app voor Android-tablets, Apple iPads, smartphones, Windows PC's en laptops, die oorspronkelijk ontworpen is voor gebruik met de standaard muzieknotatie. De proefversie (“MobileSheets”) is gratis maar bevat advertenties, de versie zonder advertenties kost ca € 15,- .
MobileSheets is een zeer uitgebreide muziek lees app, waarin u o.a. aantekeningen kunt maken in uw pdf bestanden. In dit artikel wordt alleen beschreven hoe u zo snel mogelijk met de KlavarScore bestanden aan de slag kunt. Voor meer informatie over de mogelijkheden van deze app kunt u gebruik maken van de officiële gebruiksaanwijzing, de verkorte versie (Snelgids) is ook in het Nederlands beschikbaar.
Om MS voor Android te kunnen kopen hebt u een account by Google nodig. Hierbij hebt u een gratis opslagruimte (5 GB) gekregen, de "Cloud", "Google Drive" genaamd. Voor gebruik op een Windows computer kunt u terecht in de Microsoft Store, voor iPad in de App Store. Als u de bestanden die u hebt gedownload in de Cloud bewaart, dan kunt u deze gemakkelijk overbrengen naar de tablet en/of smartphone.
Als u de app gekocht hebt dan kunt u deze zonder verdere kosten installeren op meerdere apparaten (tablets en smartphones) binnen uw account.
Aan een iPhone (Apple) versie van MS wordt gewerkt, maar het is nog niet bekend wanneer deze klaar zal zijn.
Tablet _T bestanden Installeren in MobileSheets
Eerste keer MS openen
De eerste keer dat u MS opent krijgt u deze vraag: 
>> Kies "Close" (of NEXT).
>> De volgende vraag kunt u naar eigen inzicht beantwoorden of overslaan:
"Select Preferred Terminology" = "Yes"
Tik "Close".
U komt hierna in het hoofdscherm, de "Bibliotheek".
Taal instellen
De standaard taal van MobileSheets is het Engels, naar u kunt dit desgewenst veranderen naar het Nederlands. Nog niet alle teksten in MS zijn vertaald, af en toe kunt u nog een Engels woord tegenkomen.
1 - T
ik op de drie puntjes rechts bovenaan in het scherm, naast "IMPORT"; daarna op "Settings".
2 - In het overzicht "Library Settings" tikt u op "Display Settings";
3 - In het volgende scherm staat bovenaan: "Language, System Default". Tik hier op. In de tabel die u nu ziet kiest u "Nederlands".
4 - Tik op "OK" en daarna op "Sluiten" (helemaal onderaan).
Tablet _T bestand laden
1 – Kies het menu “IMPORTEREN” (rechtsboven), selecteer uw opslaglocatie bv. "Google Drive", "Dropbox" of “Lokaal bestand”, kies daarin het tablet bestand dat u wilt installeren (bestandsnaam_T.pdf) en tik op OK".
2 – Tik in het menu “Import instellingen” op “OK”; Tik bij "Import resultaten"ook op "OK".
3 – De naam van de geïmporteerde partituur is nu zichtbaar in de Bibliotheek onder de tabbladen "Recent" en "Muziekstukken", selecteer dat nummer door erop te tikken.
4 - Tik op het midden van het scherm, onderaan in het beeldscherm verschijnt nu een grijze band met diverse tekens; in de Nederlandstalige gebruiksaanwijzing heet dit het "Overlappingsmenu", in de Engelse de "Overlay". Op dit moment gebruikt u alleen het linker deel, voor het leesgemakt zijn deze tekens hier voorzien van een letter.
De volgende stappen (5 en 6) moeten voor ieder nieuw Tablet bestand uitgevoerd worden:
5 - Tik op knop "D", u ziet nu het menu "Kies Scherminstelling".
In het tweede vak "Muziekstukinstellingen" zet u het vinkje UIT bij "Gebruik de standaard manier van".
Kies daarna in dit vak "Scherminstelling" = "Eén Pagina".
Tik op "OK"
6 - Tik op knop "E", u ziet nu het menu "Kies Pagina-Zoom Modus".
In het blok "Muziekstukinstellingen" moet het vinkje "UIT" staan bij "Gebruik de standaard manier van".
Kies daarna in dit vak "Pagina-Zoom Modus" = "Schermvullend"
Tik op "OK".
Tablet bestanden gebruiken
>> Volgende pagina: Tik op de rechterkant van het scherm.
>> Vorige pagina:Tik op de linkerkant van het scherm.
>> Terug naar de Bibliotheek: Tik op het midden van het scherm; tik vervolgens op de pijl naar links in de grijze strook boven in het scherm.
>> Bij de Tablet bestanden kunt u een bijpassend audio bestand laden en afspelen. Zie hiervoor "Begeleidende audio tracks (mp3)".
Zie verder ook: Aanvullende instellingen om MS aan uw persoonlijke wensen aan te passen.
Scrolling _L bestanden Installeren op Smartphone en Tablet
(MobileSheets app noodzakelijk)
Eerste keer MS openen
De eerste keer dat u MS opent krijgt u deze vraag:
Kies "Close".
>> De volgende vraag kunt u naar eigen inzicht beantwoorden of overslaan:
"Select Preferred Terminology" = "Yes"
Tik "Close".
U komt hierna in het hoofdscherm, de "Bibliotheek".
Taal instellen
De standaard taal van MobileSheets is het Engels, naar u kunt dit desgewenst veranderen naar het Nederlands. Nog niet alle teksten in MS zijn vertaald, af en toe kunt u nog een Engels woord tegenkomen.
1 - Tik op de drie puntjes rechts bovenaan in het scherm, naast "IMPORT"; daarna op "Settings".
2 - In het overzicht "Library Settings" tikt u op "Display Settings";
3 - In het volgende scherm staat bovenaan: "Language, System Default". Tik hier op. In de tabel die u nu ziet kiest u "Nederlands".
4 - Tik op "OK" en daarna op "Sluiten" (helemaal onderaan).
Scrolling _L bestand laden
1 – Kies het menu “IMPORTEREN” (rechtsboven), selecteer uw opslaglocatie bv. "Google Drive", "Dropbox" of “Lokaal bestand”, kies daarin het Scrolling KlavarScore bestand dat u wilt installeren (bestandsnaam_L.pdf) en tik op OK".
2 – Tik in het menu “Import Instellingen ” op “OK”; Tik bij "Import resultaten" ook op "OK".
3 – De geïmporteerde partituur is nu zichtbaar in de Bibliotheek onder de tabbladen "Recent" en "Muziekstukken", selecteer dat nummer door erop te tikken.
Uw Scrolling partituur verschijnt nu op het scherm, maar misschien te breed of onleesbaar smal.
4 - 
Tik op het midden van het scherm, onderaan het beeldscherm verschijnt nu een grijze band met diverse tekens; in de Nederlandstalige gebruiksaanwijzing heet dit het "Overlappingsmenu", in de Engels de "Overlay". Op dit moment gebruikt u alleen het linker deel, voor het uitleg zijn deze tekens hierboven voorzien van een letter.
5 - Tik op knop "D", u ziet nu het menu "Kies Scherminstelling".
- In het blok bovenaan "STANDAARD INSTELLINGEN" kiest u "Scherminstelling" = "Verticaal scrollen".
- In het blok "MUZIEKSTUKINSTELLINGEN" moet het vinkje "AAN" staan bij "Gebruik de standaard........"
Alleen in Tablet:
In het blok "GLOBALE INSTELLINGEN (....)" moet het vinkje "AAN" staan bij "Sta uitzoomen toe voorbij 100%".
Tik op "OK" en ga naar punt 6.
In smartphone:
In het blok "GLOBALE INSTELLINGEN (....)" moet het vinkje "UIT" staan bij "Sta uitzoomen toe voorbij 100%"
Tik op "OK".
6 - Tik op knop "E", u ziet nu het menu "Kies Pagina-Zoom Modus".
In het blok bovenaan "STANDAARD INSTELLINGEN" kiest u "Pagina-zoom modus" = "Passend in breedte".
In het blok "MUZIEKSTUK INSTELLINGEN" moet het vinkje "AAN" staan bij "Gebruik de standaard..........."
Tik op "OK".
7 - Tik op knop "A", vervolgens op "Scrollinstellingen", u ziet nu het menu "Instellingen voor auromatische scrolling"
- Tik op"Scroll gedrag" en kies "Scroll doorheen het volledige Muziekstuk binnen een vaste tijdsspanne".
- Tik op "STEL IN ALS STANDAARDWAARDE" (Rechts onderaan in dit venster).
De instelling van het Scroll gedrag geldt nu voor alle Scrolling bestanden die geladen worden.
- Bovenaan in uw Scrolling bestand staat de tijdsduur voor dat stuk: vul dat hier in bij "Totale duur"
- "Tijd voordat scroll start" kunt u eventueel later ook nog wijzigen.
Tik op "OK".
Voor hierna te laden muziekstukken hoeft u alleen de "Totale duur" in te stellen.
Scrolling bestanden gebruiken
>> Tik in de rechterbenedenhoek van uw scherm, nu verschijnt de MS "Snelle Actie Box" (als u niets doet zal deze na 5 sec verdwijnen).
>> Start scrollen: Tik op het onderste teken naast "score" om het scrollen te starten.
>> Stop scrollen: Tik nogmaals op het onderste teken naast "score" om het scrollen te starten.
>> Terug naar de Bibliotheek: Klik op het midden van het scherm, klik vervolgens op de pijl naar links in de grijze strook boven in het Bibliotheek scherm.
>> Ook bij de Scrolling bestanden kunt u een bijpassend audio bestand laden en afspelen. Zie hiervoor "Begeleidende audio tracks (mp3)" in het volgende hoofdstuk.
Zie verder ook: Aanvullende instellingen om MS aan uw persoonlijke wensen aan te passen.
Begeleidende Audio tracks installeren (mp3)
MobileSheets biedt de mogelijkheid om een bijbehorend audiobestand (mp3) te "verbinden" met een partituur, zodat wanneer u deze partituur selecteert, dit audiobestand automatisch mee wordt geladen en u ernaar kunt luisteren terwijl u de partituur leest of er van speelt.
U kunt dit gebruiken bij het studeren. In veel KlavarScore Tablet- en Scrollingbestanden vindt u links (koppelingen) waarmee u gratis bijpassende audio (mp3) bestanden kunt downloaden.
1 - Ga naar het Biblioth
eek scherm en druk zolang op de titel waarbij u een audiobestand wilt laden totdat er vóór de naam van het stuk een blokje verschijn met een "vinkje" er in.
2 - Tik op "BEWERKEN"
3 - Een nieuw scherm wordt nu geopend, tik op "Audio" (moet blauw onderlijnd zijn):
4 - Tik op het + teken rechts op het scherm; het menu zoals rechts hiernaast verschijnt. Kies de opslaglocatie van uw mp3 bestanden.
Selecteer daarin het juiste bestand en tik op "OK"
5 - In het vak "Audio-bestanden" verschijnt nu het door u gekozen bestand. Tik op "OK" in de blauwe balk bovenin het scherm. U komt nu terug in het Bibliotheekscherm, achter uw muziekstuk staat nu een "noot-teken" (traditionele noot!).
Audio begeleiding gebruiken in MS (mp3 bestanden)
>> Om het nummer te starten: tik in het Bibliotheekscherm op de naam, de partituur verschijnt.
>> Klik in de rechterbenedenhoek van uw scherm, nu verschijnt de MS "Snelle Actie Box" (als u niets doet zal deze na 5 sec verdwijnen).
>> Tik op het bovenste teken ">" (Audio) om de muziek te starten.
>> Tik op het onderste teken (Score) om het scrollen te starten.
>> Om de muziek te stoppen voordat het stuk is afgelopen: tik nogmaals op de rechterbenedenhoek van uw scherm en tik op het bovenste teken ">" om de audio te stoppen en eventueel ook op het score teken om het scrollen te stoppen.
Aanvullende instellingen
MobileSheets aan uw persoonlijke wensen aanpassen.
Er zijn nog veel meer instellingen die nuttig voor u kunnen zijn, probeer die gerust eens!
> Tik op de drie witte stippen rechts van “IMPORTEREN” en kies “Instellingen”.
1 - Aanraak- en pedaalinstellingen
- Selecteer "Aanraakacties"
Geadviseerde instellingen:
Linksboven: "Ga naar het begin van het nummer"
Middenboven: "Start of stop met scrollen"
Rechterbovenhoek: "Geen"
Linker benedenhoek: "Geen"
Midden onder: "Geen"
Tikken met twee vingers: "Pan en zoom resetten"
Tikken met drie vingers: "Geen"
Snelle Actie Box: "Rechtsonder"
- Druk op "Afsluiten".
>> Om het scrollen te starten of te stoppen: tik op Midden Boven in het scherm.
>> Om terug te gaan naar het begin van het muziekstuk: tik op Links Boven in het scherm.
>> Om het "Overlappingsmenu" te krijgen: tik op in het midden van het scherm.
>> Opnieuw volledig scherm: tik op in het midden van het scherm.
>> Als uw bestand te ver is "uitgezoomd": tik met twee vingers.
2 -Pagina achtergrondkleur
Deze kleur wordt gebruikt om lege ruimtes en de ruimte tussen de pagina's op te vullen.
> "Weergave instellingen" > "Pagina achtergrondkleur"
Geadviseerde instelling: "Wit".
3 - Paginakleur
Er kan een paginakleur worden gekozen om schittering en vermoeide ogen te verminderen.
> "Weergave instellingen" > "Paginakleur"
4 - Oriëntatievergrendeling
Vergrendelt de richting van het apparaat.
> "Weergave instellingen" > "Oriëntatie Vergrendeling"
Geadviseerde instelling: "Portret".
5 - Zichtbaarheid Pagina schuifbalk
> "Weergave instellingen" > "Zichtbaarheid pagina-schuifbalk"
Geadviseerde instelling: "Verbergen".
6 - Prompt bij afsluiten
Bij afsluiten krijgt u de vraag: "Weet je zeker dat je MS wilt afsluiten?"
> "Overige Instellingen" > "Prompt bij afsluiten"
7 - Toon drijvende Toolbar
Dit is een klein menublok bij de bladmuziek, alleen van belang bij samenspelen
"Bibliotheek instellingen" > "Toon drijvende Toolbar"
Geadviseerde instelling: "UIT".
8 - Alle instellingen terug naar standaardwaarde
Brengt alle instellingen terug naar de positie zoals toen u MobileSheets voor de eerste keer startte.
"Overige instellingen" > "Zet instellingen terug naar standaard" (dat is de laatste, onderaan).
9 - Voor gevorderde MS gebruikers:
MS kent "Standaard Instellingen" die slechts één keer ingesteld hoeven te worden, bij elk nieuw geladen muziekstuk kan dan aangegeven worden dat de standaard instellingen gebruikt moeten worden. Hier is er voor gekozen dat de instellingen voor het Scrolling standaard zijn, bij Tablet bestanden moet telkens worden opgegeven dat NIET de standaard instellingen moeten worden gebruikt. U kunt dit uiteraard ook andersom doen.
Zelf bladmuziek overzetten
Zet uw eigen bladmuziek over van de standaard notatie naar KlavarScore.
Voor het maken van KlavarScore-notatie is de gratis (Windows) transcriptiesoftware KlavarScript nodig.
Een nieuwe versie van Klavarscript (mei 2022) is beschikbaar, geschikt voor Windows 10/11.
Er is ook een nieuwe (dec. 2022) versie van de Nederlandstalige gebruiksaanwijzing voor KlavarScript.
In KlavarScript kunt u de noten zelf één voor één invoeren, of u kunt een MIDI (.mid) bestand of een XML (.xml) bestand gebruiken. De .xml-bestanden zijn de beste optie, omdat ze meestal niet alleen de noten bevatten, maar ook de uitvoeringsinstructies. Deze .xml-bestanden kunnen gemaakt worden met behulp van muzieknotatie-/scansoftware of u kunt ze downloaden van internet.
Sommige XML-bestanden hebben de extensie (het woord na de laatste punt in de bestandsnaam) "musicxml", KlavarScript accepteert dit niet: verander de extensie naar .xml. Negeer de waarschuwing tegen het wijzigen van de extensie.
Er zijn ook bestanden met de extensie .mxl (de letters x en m zijn gewijzigd). Deze moeten eerst worden omgezet naar .xml met de gratis notatie-app "MuseScore".
Bekende internetbronnen van .xml-bestanden zijn:
www.MuseScore.com
www.tobis-notenarchiv.de
www.classicalarchives.com
De Midi (.mid) bestanden van internet zijn niet altijd bruikbaar omdat de noten vaak worden ingekort om de track beter te laten klinken. Maar dit zorgt ook voor teveel stoptekens en vervolgpunten in KlavarScript.
De meeste software voor de standaard notatie kan de bladmuziekbestanden "exporteren" naar .xml-bestanden.
De meest gebruikte procedure is het maken van uw eigen .xml-bestand van bladmuziek in de standaard notatie met behulp van een scanner en scansoftware die de muzieknoten herkent.
Scansoftware:
Capella Scan: www.capella.nl
SmartScore: www.musitek.com/
Sibelius: www.avid.com/sibelius-first
PlayScore: www.playscore.co/
iSeeNotes: www.iseenotes.com/
Download de gratis Windows transcriptiesoftware KlavarScript op: Tik Hier.
Download de gratis KlavarScript-handleiding (PDF): Tik hier.